Phân biệt giữa GPD danh nghĩa và GPD thực tế, cách tính chi tiết

Nếu bạn đang học tập hoặc làm việc trong lĩnh vực kinh tế thì sẽ thường xuyên bắt gặp các thuật ngữ GDP danh nghĩa và GDP thực tế. Vậy GPD thực tế và GDP danh nghĩa là gì? Sự khác biết giữa GDP danh nghĩa và GPD thực tế ra sao? Làm sao để tính chúng? Cùng đi tìm lời giải đáp trong bài viết sau của VNCash24h nhé!

GDP Thực Tế Là Gì?

GDP thực tế hay GDP theo giá so sánh chính là con số thống kê kinh tế vĩ mô, đo lường giá trị của hàng hóa và dịch vụ được sản xuất bởi một nền kinh tế trong một giai đoạn cụ thể, được điều chỉnh theo lạm phát. Chính phủ sử dụng cả GDP danh nghĩa và GDP thực làm thước đo để phân tích tăng trưởng kinh tế và sức mua theo thời gian.

GDP thực tế là tổng sản phẩm quốc nội đã điều chỉnh lạm phát (hoặc giảm phát) của tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất của một nền kinh tế trong một khoảng thời gian nhất định thường là 1 năm. Chỉ số GDP thực tế sẽ phản ảnh chính xác tốc độ tăng trưởng kinh tế hơn rất nhiều GDP danh nghĩa.

Đặc Điểm Của GDP Thực Tế

Để hiểu hơn về GDP thực tế, bạn cần phải lưu ý đến những yếu tố quan trọng dưới đây:

• Cách tính GDP thực tế là đại lượng đo lường toàn bộ giá trị của thị trường. Chính vì vậy nó tổng hợp rất nhiều sản phẩm với nhau để tạo nên một chỉ tiêu chung liên quan đến giá trị của những hoạt động kinh tế.Thông qua việc chúng ta áp dụng giá trên thị trường.
• GDP đại diện cho tất cả những hàng hóa sản xuất trong nền kinh tế, được bán hợp pháp trên những thị trường. Nó không biểu thị cho các sản phẩm bất hợp pháp được bày bán trong những thị trường ngầm.
  Những dịch vụ và hàng hóa và dịch vụ bao gồm các sản phẩm hữu hình(quần áo, xe hơi,…) và các dịch vụ vô hình(khám bệnh, cắt tóc,…).
• Cách tính GDP thực tế đại diện cho giá trị của các dịch vụ và hàng hóa cuối cùng. Nó không tính giá trị của các loại hàng hóa trung gian.
• GDP bao hàm các sản phẩm sản xuất trong thời điểm hiện tại. Nó không bao gồm các loại hàng hóa sản xuất trong thời quá khứ.
• GDP xét theo phạm vi về lãnh thổ kinh tế. Ở mỗi quốc gia, lãnh thổ kinh tế thường được mặc định là những đơn vị tham gia hoạt động kinh doanh-sản xuất. Họ làm việc dưới hình thức là cá nhân, tổ chức hoặc một hộ gia đình thường trú.
• GDP sẽ phản ánh về giá trị của sản phẩm trong khung thời gian cụ thể, chủ yếu là một quý hoặc một năm.

Cách Tính GDP Thực Tế

Tính GDP thực là một quá trình phức tạp và thường được Tổng cục thống kê Việt Nam cung cấp. Nhìn chung, việc tính GDP thực được thực hiện bằng cách lấy GDP danh nghĩa chia cho hệ số giảm phát GDP:

GDP thực = GDP danh nghĩa / Hệ số giảm phát GDP

Ví dụ: nếu giá của một nền kinh tế đã tăng 1% kể từ năm gốc, thì hệ số giảm phát là: 1 + 1%= 1.01

Nếu GDP danh nghĩa là $1.000.000, thì GDP thực được tính là:

GDP thực = $1.000.000 / 1.01 = $990.099

Khi GDP danh nghĩa cao hơn GDP thực, lạm phát đang xảy ra và khi GDP thực cao hơn GDP danh nghĩa thì giảm phát đang xảy ra đối với nền kinh tế.

GDP Danh Nghĩa Là Gì?

GDP danh nghĩa trong tiếng Anh là Nominal Gross Domestic Product, viết tắt là Nominal GDP. Đây là tổng sản phẩm quốc nội GDP được tính theo giá thị trường hiện tại.

GDP được xem là giá trị tiền tệ của tất cả các hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong một quốc gia. Chỉ số GDP danh nghĩa khác với chỉ số GDP thực ở chỗ GDP danh nghĩa bao gồm những thay đổi về giá do lạm phát, phản ánh tốc độ tăng giá của một nền kinh tế.

Tại Việt nam khái niệm GDP là giá trị được tính theo số lượng tất cả các loại hàng hóa, tất cả các loại dịch vụ hình thành trên một vùng lãnh thổ trong một khoảng thời gian nhất định do dó còn được gọi là GDP theo giá hiện hành.

Theo đó có thể thấy khoảng thời gian để tính giá trị của GDP trong mỗi một loại hình hàng hóa/dịch vụ thường từ 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng, 1 năm tùy thuộc theo từng lĩnh vực cụ thể.

GDP là chỉ số để tính giá trị tất cả những sản phẩm, dịch vụ trong nền kinh tế nước nhà, kể cả công ty nước ngoài nhưng có trụ sở tại Việt Nam.

Đặc Điểm Của GDP Danh Nghĩa

GDP danh nghĩa có những đặc điểm như sau:

• GDP danh nghĩa đây là chỉ số đánh giá sản xuất kinh tế trong một nền kinh tế bao của quốc gia nào đó gồm giá hiện tại trong tính toán. Hay cũng có thể hiểu GDP danh nghĩa không loại bỏ lạm phát hoặc tốc độ tăng giá, có thể làm tăng con số tăng trưởng.
• GDP danh nghĩa được tính theo giá hiện tại, nên tăng trưởng GDP danh nghĩa từ năm này sang năm khác có thể phản ánh sự tăng lên trong mức giá, nhưng lại trái ngược với sự tăng trưởng về lượng hàng hóa và dịch vụ được sản xuất. Nếu tất cả mức giá cùng tăng hoặc giảm cùng nhau, được gọi là lạm phát, thì điều này sẽ làm cho GDP danh nghĩa trở nên lớn hơn.
• Chỉ số CPI đo lường sự thay đổi giá theo xu hướng của người tiêu dùng hoặc cách mà sự thay đổi giá tác động đến người tiêu dùng. Chỉ số PPI, mặt khác, đo lường sự thay đổi trung bình của giá bán được trả cho các nhà sản xuất trong nền kinh tế. Khi mức giá chung của nền kinh tế tăng lên, người tiêu dùng phải chi nhiều hơn để mua cùng một lượng hàng hóa. 

Cách Tính GDP Danh Nghĩa

GDP danh nghĩa được tính theo tổng chỉ tiêu, đây là cách tính có độ chính xác cao nhất hiện nay. Phương pháp tính GDP của một quốc gia sẽ được tính bằng cách cộng toàn bộ số tiền mà các hộ gia đình đang sinh sống tại vùng lãnh thổ quốc gia đó để mua sắm và sử dụng dịch vụ.

Công thức tính GDP danh nghĩa:

GDP = C + G + I + NX

Trong đó:

C (Chi tiêu của hộ gia đình): tất cả các chi tiêu cho sản phẩm và dịch vụ của hộ gia đình (bạn cần lưu ý xây hoặc mua nhà không được tính vào tiêu dùng mà được xếp vào đầu tư cá nhân).

G (Chi tiêu của chính phủ – Goverment purchases): là tổng chi tiêu của chính phủ cho giáo dục, y tế, quốc phòng, giao thông, dịch vụ, chính sách… Chi tiêu chính phủ không bao gồm các khoản chuyển giao thu nhập hay gọi là các khoản trợ cấp như trợ cấp cho người tàn tật, người dân nghèo khó,…

I (Tổng đầu tư): là tiêu dùng của các nhà đầu tư, bao gồm các khoản chi tiêu của doanh nghiệp về trang thiết bị, nhà xưởng…

NX (cán cân thương mại): là “xuất khẩu ròng” của nền kinh tế. NX = X(xuất khẩu [export]) – M (nhập khẩu [import]).

Ảnh Hưởng Của Lạm Phát Đến GDP Danh Nghĩa

Lạm phát được xem là yếu tố hàng đầu ảnh hưởng đến GDP danh nghĩa vì GDP danh nghĩa chỉ phản ảnh mức độ tăng giá của các sản phẩm, dịch vụ so với năm gốc, chứ không phản ánh được số lượng hàng hóa và dịch vụ tăng lên.

Ví dụ về ảnh hưởng của lạm phát đến GDP danh nghĩa:

• Năm 2021: bạn bán 10 con heo được 10 đồng.
• Năm 2022: bạn bán 10 con heo được 11 đồng.

Như vậy, so với năm 2021 bạn sẽ thu về cho mình thêm 1 đồng nhưng chỉ phải bán số lượng heo như nhau là 10 con.

Chính vì vậy, khi lạm phát tăng sẽ kéo theo GDP danh nghĩa tăng lên.

Nếu như thu nhập của cá nhân tăng lên 5% trong 1 năm nhưng lạm phát tăng 5% thì thu nhập thực tế của cá nhân đó không thay đổi. Thậm chí số tài sản có mức tăng giá thấp hơn chỉ số lạm phát còn khiến bạn mất đi một số tiền thực tế.

Phân Biệt Sự Khác Nhau Giữa GDP Danh Nghĩa Và GDP Thực Tế

Sự khác biệt cơ bản giữa GDP danh nghĩa và GDP thực tế được thể hiện như sau:

• Tổng sản phẩm quốc nội danh nghĩa là giá trị tiền tệ của tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong năm, trong giới hạn địa lý của quốc gia. Giá trị kinh tế của tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong một năm nhất định, được điều chỉnh theo sự thay đổi của mức giá chung được gọi là Tổng sản phẩm quốc nội thực.
• GDP danh nghĩa là GDP không có tác động của lạm phát hoặc giảm phát trong khi bạn có thể đến GDP thực, chỉ sau khi đưa ra hiệu ứng của lạm phát hoặc giảm phát.
• GDP danh nghĩa phản ánh GDP hiện tại theo giá hiện tại. Ngược lại, GDP thực tế phản ánh GDP hiện tại theo giá năm trước (cơ sở).
• Giá trị của gdp danh nghĩa lớn hơn giá trị của GDP thực tế vì trong khi tính toán, con số lạm phát được khấu trừ khỏi tổng GDP.
• Với sự giúp đỡ của GDP danh nghĩa, bạn có thể so sánh giữa các quý khác nhau trong cùng một năm tài chính. Không giống như GDP thực tế, trong đó việc so sánh các năm tài chính khác nhau có thể được thực hiện dễ dàng bởi vì bằng cách loại bỏ con số lạm phát, việc so sánh chỉ được thực hiện giữa các đầu ra được tạo ra.
• GDP thực tế cho thấy bức tranh thực tế về sự tăng trưởng kinh tế của đất nước, điều này không đúng với trường hợp gdp danh nghĩa.

Để dễ dàng so sánh giữa GDP danh nghĩa và GDP thực tế, bạn có thể theo dõi bảng dưới đây:

So sánh	GDP danh nghĩa	GDP thực tế
Ý nghĩa	Giá trị thị trường tổng hợp của sản lượng kinh tế được sản xuất trong một năm trong phạm vi biên giới của đất nước được gọi là GDP danh nghĩa.	GDP thực tế đề cập đến giá trị của sản lượng kinh tế được sản xuất trong một thời kỳ nhất định, được điều chỉnh theo những thay đổi trong mức giá chung.
Nó là gì?	GDP mà không có tác động của lạm phát.	Lạm phát điều chỉnh GDP
Thể hiện trong	Giá hiện tại	Giá cơ sở năm hoặc giá không đổi.
Giá trị	Cao hơn	Nói chung, thấp hơn.
Công dụng	So sánh các khu vực khác nhau của năm nhất định có thể được thực hiện.	So sánh hai hoặc nhiều năm tài chính có thể được thực hiện dễ dàng.
Tăng trưởng kinh tế	Không thể được phân tích dễ dàng.	Chỉ số tốt về tăng trưởng kinh tế.

Tổng Kết

Trên đây là một vài chia sẻ giúp bạn có thể hiểu rõ hơn về hai khái niệm GDP danh nghĩa và GDP thực tế cũng như công thức sử dụng để tính 2 loại GPD này. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu phân biệt được rõ ràng 2 thuật ngữ này để từ đó áp dụng cho công việc, học tập được tốt nhất.

Xem thêm:

GDP là gì? Sự quan trọng của chỉ số GDP đối với nền kinh tế

GDP PPP là gì? Các thông tin chi tiết

GDP Deflator là gì? Thông tin chi tiết từ A – Z

Cơ cấu GDP là gì? Cơ cấu GDP theo khu vực kinh tế

GNP là gì? Phân biệt giữa GNP và GDP

Bài viết được biên tập bởi: Vncash24h.com