Fintech là gì, vai trò của Fintech 4.0 trong thời đại mới 2023

Khi các bạn sử dụng PayPal, Apple Pay, Google Wallet hoặc đơn giản là thẻ tín dụng để thực hiện mua sắm trực tuyến, bạn với các nhà bán lẻ thương mại điện tử và các ngân hàng đứng sau sẽ trao đổi tiền qua công nghệ Fintech.

Vậy chính xác công nghệ Fintech là gì? Cùng tìm hiểu định nghĩa và vai trò của Fintech trong thời đại 4.0 trong bài viết dưới đây của VNCash24h nhé!

Fintech Là Gì?

Fintech là viết tắt của từ Financial Technology có nghĩa là “Công nghệ tài chính”. Hiểu một cách đơn giản thì Fintech đề cập đến việc vận dụng công nghệ vào lĩnh vực tài chính giúp người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận được với các dịch vụ đó.

Từ đó tạo ra mô hình kinh doanh mới, thay đổi kênh phân phối sản phẩm truyền thống, đơn giản hóa các thủ tục mang lại hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của khách hàng.

Hiện nay, trên thế giới tổng cộng có đến hơn 10.000 công ty Fintech, ở Việt Nam có hơn 150 công ty Fintech. Những công ty Fintech này là những đơn vị cung cấp các sản phẩm dịch vụ tài chính trên nền tảng Internet, điện thoại di động cho các ngân hàng và công ty tài chính.

Hệ Sinh Thái Fintech Là Gì?

Hệ sinh thái Fintech là một cách gọi dùng để chỉ môi trường để Fintech phát triển, mở rộng. Tại thị trường nước ta, Fintech hoạt động và tồn tại dựa vào các yếu tố chính như: Khả năng tiếp cận với thị trường, khả năng tiếp cận nguồn vốn và hỗ trợ về pháp lý. Một số mảng của hệ sinh thái Fintech trên thị trường hiện nay bao gồm:

• Tài chính cá nhân
• Gọi vốn cộng đồng
• Công nghệ bảo hiểm
• Trung gian thanh toán
• Điểm tín dụng
• Ngân hàng số
• Cho vay ngân hàng

Các Nhóm Đối Tượng Sử Dụng Công Nghệ Tài Chính Fintech

Khác với thị trường tài chính truyền thống gồm hai đối tượng các định chế tài chính (ngân hàng, công ty tài chính, đầu tư, bảo hiểm, chứng khoán…) và khách hàng, đối tượng của Fintech gồm 3 bên, tác động qua lại lẫn nhau:

Các định chế tài chính

Định chế tài chính (Financial Institution) là các định chế (tức thể chế, tổ chức được thành lập theo luật) mà hoạt động chủ yếu của chúng là đóng vai trò trung gian tài chính trong quá trình chuyển vốn từ người cho vay sang người đi vay (ví dụ ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng) hoặc người tiết kiệm tới người đầu tư (ví dụ quỹ hưu trí, công ty bảo hiểm).

Đây là các công ty không trực tiếp tạo ra sản phẩm nhưng đối tượng nhận đó là các ngân hàng, công ty tài chính. Công ty Fintech sẽ làm trung gian tạo ra các sản phẩm Fintech giúp cho các công ty, ngân hàng hay tổ chức đó kết nối với khách hàng. Cũng là công ty Fintech nhưng đối tượng nhận sản phẩm Fintech là các định chế tài chính.

Các công ty Fintech

Đây là các công ty công nghệ chuyên nghiên cứu và triển khai các sản phẩm, dịch vụ công nghệ thuộc lĩnh vực tài chính ngân hàng. Khách hàng của công ty Fintech là người sử dụng cuối cùng hoặc là các ngân hàng, công ty tài chính (hay còn gọi là các định chế tài chính).

Khách hàng

Đối tượng khách hàng chính là những người sử dụng sản phẩm dịch vụ tài chính. Có thể nói, với các công nghệ mới thì khách hàng chính là những người được hưởng lợi nhiều nhất từ sự cạnh tranh giữa các công ty, các định chế tài chính hay những tiện ích mà công nghệ mới có thể mang tới.

Đặc Điểm Của Fintech

Về đặc điểm của Fintech, các bạn cần lưu ý 1 số vấn đề như sau:

• Đối với ngân hàng, Fintech được sử dụng nhằm mục đích hỗ trợ các dịch vụ chuyển và thanh toán tiền. Còn với những lĩnh vực tài chính khác, Fintech là nền tảng kết nối giữa các tổ chức cho vay và các cá nhân muốn vay thông qua Internet. Quá trình đăng ký, hoàn tất hồ sơ đều được tự động dưới sự hỗ trợ của công nghệ Fintech.
• Fintech hoạt động dựa trên trí tuệ nhân tạo, xem đây như là một chú robot có thể nhận diện, thông kê và thiết lập các nhu cầu, dịch vụ tài chính thông qua hệ thống thuật toán mà các công ty thiết lập riêng cho mình. Chính vì điều đó nên hiện nay mọi người thấy rằng các ứng dụng cho vay online đều có quy trình vay tương đối giống nhau.
• Fintech là bước khởi đầu của công nghệ 4.0 trong tài chính nó dành thay đổi thói quen của người tiêu dùng, người vay từ truyền thông sang online giúp cho khách hàng của ngân hàng, công ty tài chính có thể hiện thức hóa các công việc trước đây thực hiện truyền thống trực tiếp.
• Với Fintech nó còn thay đổi nguồn nhân lực tài chính trong tương lai, bạn không chỉ giỏi về chuyên môn nghiệp vụ mà còn phải hiểu rõ và làm được các công việc liên quan đến công nghệ thông tin, nhân lực không dùng nhiều như trước đó mà 1 người có thể hỗ trợ nhiều khách hàng trong một lần.

Các Sản Phẩm Của Công Nghệ Tài Chính Fintech

Hầu hết các sản phẩm thuộc lĩnh vực tài chính đều ứng dụng Fintech mang đến cho người dùng những trải nghiệm mới và tiện ích. Các sản phẩm tiêu biểu của Fintech bao gồm:

Tiền Điện Tử (Crypto)

Đồng tiền điện tử, tiền kỹ thuật số, tiền ảo như Bitcoin là một trong những sản phẩm nổi bật nhất trong ngành tài chính hiện nay. Tiền kỹ thuật số, tiền ảo có thể phân cấp, được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet như điện thoại, máy tính hay máy tính bảng mà không cần qua một đơn vị tài chính nào cả.

Ngoài ra, những đồng tiền ảo, tiền điện tử, tiền kỹ thuật số có thể dùng để giao dịch chung giữa nhiều nước với nhau mà không thông qua ngân hàng hàng hay công ty tài chính trung gian nào cả.

Hiện nay ngày càng nhiều các đồng tiền ảo, tiền điện tử, tiền kỹ thuật số ra đời và được xem như những đồng tiền có giá trị lưu hành, thanh toán hoặc dự trữ. Đây là một trong những sản phẩm nổi bật nhất của công nghệ tài chính Fintech trong những năm gần đây.

Ví Điện Tử

Ví điện tử là một hình thức của tài khoản điện tử, giúp người dùng có thể thanh toán tất cả các chi phí, hóa đơn qua mạng Internet.

Ví điện tử được hình dung như ví đựng tiền vô hình, được mã hóa thông qua một app điện thoại. Người sử dụng ví điện tử có thể nhận tiền hay chuyển tiền cho bất kỳ ai bất kỳ đơn vị nào qua tài khoản của họ, chỉ cần kết nối Internet.

• Ở Việt Nam có nhiều ví điện tử đang lưu hành, trong đó thông dụng nhất có thể kể đến như ví điện tử Momo, Payoo, ViettelPay, ZaloPay,…
• Trên thế giới, một số ví điện tử có chức năng thanh toán lớn, mọi quốc gia có thể sử dụng nếu có nhu cầu mua sắm, chuyển tiền quốc tế như: Paypal, Airpay, Google Wallet, ebay…

P2p Lending

Cho vay ngang hàng (tiếng Anh là Peer-to-peer Lending, viết tắt là P2P Lending hoặc cho vay P2P), là mô hình cho vay ứng dụng nền tảng công nghệ số mà ở đó, người đi vay và người cho vay sẽ kết nối trực tiếp với nhau và không cần phải thông qua một tổ chức tin dụng hay ngân hàng nào.

Tiên phong cho công nghệ tài chính Fintech trong lĩnh vực vay tiền là một CLB tại Mỹ. Họ ứng dụng công nghệ để đem đến khoản vay nhanh nhất cho người cần vay. Chỉ vài thao tác đăng ký và xác minh điện tử, người vay có thể nhận đươc khoản tiền mong muốn mà không cần đến gặp mặt người cho vay.

Qua thời gian phát triển, hình thức này dần trở nên phổ biến ở tất cả mọi nơi trên thế giới với tên gọi thông thường là “vay tiền online”. Giờ đây để vay vốn tại một công ty tài chính, ngân hàng nào đó, khách hàng chỉ cần sử dụng app điện tử hoặc website để tìm tổ chức cho vay.

Cụ thể, khách hàng có thể chọn những app vay tiền mong muốn để tiến hành chọn hạn mức, kỳ hạn và đăng ký hồ sơ ngay trên đó.

Các app vay tiền điện tử sẽ kết nối người vay với bên cho vay. Sau đó 2 bên thỏa thuận về các điều kiện và giải ngân khoản vay khi đạt được thỏa thuận. Khoản vay theo yêu cầu sẽ được chuyển đến tài khoản ngân hàng và khi trả lại cho bên vay, khách hàng cũng có thể chuyển khoản online.

Ở Việt Nam hiện nay không chỉ có các công ty tài chính áp dụng việc vay tiền qua app, các ngân hàng cũng bắt đầu thực hiện cho vay theo hình thức này.

Ví dụ: Nhờ ứng công nghệ Fintech, khách hàng có thể vay tiền trên các ứng dụng như Doctor Đồng, Money Cat, One Click Money, Cash 24, Senmo…mà không cần gặp mặt.

Quy trình từ lúc làm hồ sơ đến lúc giải ngân đều được thực hiện 100% online. Người vay chỉ cần nộp hồ sơ qua website/ứng dụng, tổ chức cho vay sẽ dựa trên những thông tin đó để xét duyệt khoản vay mà không cần phải gặp mặt để thẩm định.

Số tiền vay sẽ được chuyển thẳng vào tài khoản của khách hàng cung cấp. Quy trình trả nợ cũng được thực hiện trực tuyến giúp người vay tiết kiệm khá nhiều thời gian và chi phí đi lại.

Hỗ Trợ Giao Dịch Chứng Khoán

Trước đây muốn giao dịch, mua bán chứng khoán, khách hàng phải đến trực tiếp tại các sàn giao dịch hoặc mua trực tiếp từ đơn vị bán. Nhưng giờ đây, nhờ công nghệ tài chính Fintech, các nhà đầu tư có thể tham gia mua bán cổ phiếu theo nhu cầu của mình tại bất cứ đâu.

Chỉ với điện thoại hay máy tính kết nối Internet, ai có nhu cầu đầu tư chứng khoán hay mua bán thì có thể tiến hành trực tiếp mà không cần phải qua môi giới.

Chuyển Tiền Online (Internet Banking)

Trước đây, mọi giao dịch liên quan đến tiền mặt đều phải thực hiện trực tiếp tại ngân hàng.

Giờ đây, nhờ công nghệ tài chính Fintech mọi người không cần mất thời gian để điền giấy tờ ở ngân hàng để chuyển tiền. Mọi người có thể ngồi ở nhà đăng nhập ứng dụng chuyển tiền để chuyển tiền tại các ngân hàng bất cứ lúc nào.

Ứng dụng hiện nay mà ngân hàng áp dụng đó là Internet Banking ( Website) Mobile Banking ( app trên điện thoại) hoặc bank plus để chuyển tiền online nhanh chóng.

Ví dụ: Các ứng dụng ngân hàng trên điện thoại (hay còn gọi là Mobile banking, đây là các ứng dụng đó do ngân hàng quản lý và liên kết với công ty Fintech để triển khai.

Khi sử dụng ứng dụng ngân hàng, khách hàng có thể tự quản lý tài khoản của mình, thực hiện các giao dịch thanh toán hóa đơn, chuyển khoản nội bộ, liên ngân hàng nhanh chóng mà không phải đến trực tiếp phòng giao dịch để làm thủ tục.

Có thể thấy, Fintech là cánh tay nối dài của ngân hàng giúp ngân hàng dễ dàng kết nối với khách hàng ở khắp mọi miền của đất nước.

Không chỉ vậy mà có thể nạp tiền điện thoại, thanh toán hóa đơn dịch vụ, sinh hoạt, mua vé máy bay, đặt phòng khách sạn.

Vai Trò Của Fintech 4.0

Khi cách mạng 4.0 bùng nổ, Fintech là một trong những tín hiệu thành công của sự kiện này. Nhờ sự phát triển của công nghệ, Fintech đã mang đến cho chúng ta những tiện ích mới thuận tiện hơn, tân tiến hơn.

Những gì mà Fintech mang lại đều giúp khẳng định tầm quan trọng mà công nghệ có thể mang lại. Vậy vai trò của Fintech là gì, đặc biệt là trong thời đại cách mạng 4.0. Có thể kể ra điển hình như:

• Ứng dụng công nghệ cao: Với những công nghệ tân tiến như AI hay Big data có thể giúp phân tích thói quen, hành vi của khách hàng. Từ đó vừa giảm được chi phí cho doanh nghiệp vừa đạt được hiệu quả cao.
• Thay đổi thị trường lao động: Nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ tăng lên đáng kể, đòi hỏi người đó phải giỏi đồng thời chuyên môn tài chính lẫn công nghệ thông tin.
• Thay đổi các kênh dịch vụ tài chính truyền thống: Minh chứng cho điều này là sự phát triển mạnh mẽ của các kênh dịch vụ qua Internet: Mobile Banking, Internet Banking, Ngân hàng kỹ thuật số,…

Các Lĩnh Vực Sử Dụng Công Nghệ Tài Chính Fintech

Một số lĩnh vực lớn của Fintech đang được áp dụng hiện nay có thể kể đến:

• Tiền điện tử (Cryptocurrency): Là một giao thức mật mã hay một hệ thống mã hoá phức tạp dùng để chuyển hoá dữ liệu nhạy cảm nhằm bảo tồn giá trị của các đơn vị trao đổi. Tiền mã hoá được xây dựng bằng mật mã toán học và các nguyên tắc kỹ thuật máy tính tiên tiến nhất, khiến cấu trúc của nó không thể bị phá vỡ. Do đó các đơn vị giá trị của Tiền mã hoá được bảo vệ khỏi các hình thức giả mạo hay gian lận.
• Công nghệ Blockchain: Đây là một công nghệ cho phép truyền tải dữ liệu một cách an toàn dựa vào hệ thống mã hoá vô cùng phức tạp, tương tự cuốn sổ cái kế toán của một công ty, nơi mà tiền mặt được giám sát chặt chẽ. Trong trường hợp này Blockchain là một cuốn sổ cái kế toán hoạt động trong lĩnh vực kỹ thuật số.
• Ethereum: Một dạng khác của Blockchain, nền tảng của loại tiền ảo nổi thứ 2 Ether (ETH).
• Hợp đồng thông minh: Sử dụng các chương trình máy tính (thường là Blockchain) để tự động thực hiện các nghĩa vụ giữa người mua và người bán.
• Ngân hàng mở (open banking): Khái niệm này dựa trên Blockchain và các vị trí mà bên thứ ba cần có để truy cập vào dữ liệu ngân hàng nhằm xây dựng các ứng dụng tạo mạng kết nối của các tổ chức tài chính và nhà cung cấp bên thứ ba.
• Insurtech: Công nghiệp bảo hiểm, thông qua sử dụng công nghệ để cung cấp các dịch vụ bảo hiểm đơn giản hơn và hiệu quả hơn.
• Regtech (regulator technology): Là loại hình công nghệ giúp các công ty dịch vụ tài chính đáp ứng các quy tắc tuân thủ về tài chính, đặc biệt là các quy định về chống rửa tiền và chống gian lận thông qua những quy định về xác minh thông tin khách hàng của các tổ chức tài chính.
• Robo-advisors (người máy cố vấn Betterment): Sử dụng các thuật toán để tư vấn và hỗ trợ người dùng đưa ra những quyết định tài chính nhằm giảm chi phí quản lý.
• Unbanked/ Underbanked: Là các dịch vụ nhằm phục vụ những cá nhân không thể tiếp cận được các dịch vụ ngân hàng truyền thống do có hoàn cảnh khó khăn hoặc thu nhập thấp.
• An ninh mạng: Do sự gia tăng hoạt động tội phạm mạng và sự lưu trữ phi tập trung dữ liệu, an ninh không gian mạng và Fintech được lồng vào nhau để đảm bảo hiệu quả.

Cơ Hội Và Thách Thức Của Fintech

Cơ Hội Của Fintech

Với công nghệ 4.0 kết hợp với Fintech thì đem lại rất nhiều điểm lợi cho ngành tài chính – ngân hàng:

• Việc ứng dụng công nghệ tài chính đã tạo ra các mô hình kinh doanh mới thay đổi kênh phân phối sản phẩm, dịch vụ tài chính truyền thống.
• Các Big Data giúp các tổ chức tài chính dễ dàng phân tích hành vi khách hàng, thu thập dữ liệu, giảm chi phí hạ tầng kỹ thuật, hỗ trợ quá trình ra quyết định để nâng cao chất lượng dịch vụ.
• Sự phát triển của công nghệ mới như xác thực sinh trắc học, định danh khách hàng điện tử… giúp giảm bớt các thủ tục hành chính, giúp tổ chức tài chính tiết kiệm nguồn nhân lực, khách hàng tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại.
• Fintech thu hút sự quan tâm của nhiều Startup trong thời gian qua vì không yêu cầu nguồn vốn lớn và không cần nhiều chi nhánh như hệ thống ngân hàng truyền thống.
• Tạo ra giải pháp cho khách hàng ở vùng sâu, vùng xa khó tiếp cận được các dịch vụ tài chính do rào cản về địa lý, thủ tục. Fintech còn giúp các nhóm khách hàng cá nhân hoặc khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận được các dịch vụ tài chính tốt hơn. Các đối tượng khách hàng này thường bị ngân hàng từ chối vì không đáp ứng được các điều kiện về vốn và tài sản.
• Fintech còn cung cấp danh mục sản phẩm tài chính đa dạng nhờ sự phát triển của công nghệ. Đồng thời đảm bảo phục vụ khách hàng 24/7, tại bất cứ nơi đâu có kết nối internet.

Thách Thức Của Fintech

Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có rất nhiều thách thức và rủi ro mà mọi người khó lường trước khi Fintech phát triển bùng nổ:

• Công nghệ là nền tảng cho nên các vấn đề bảo mật sẽ có nguy cơ bị rò rỉ hoặc bị ăn cắp. Hoạt động trên nền tảng Internet nên buộc Fintech phải đối mặt với nạn ” tin tặc” lấy cắp thông tin
• Một công ty Fintech hiện nay khi thành lập đối mặt với rất nhiều đối thử cạnh tranh và việc cạnh tranh Fintech hiện nay là rất lớn, đây là thị trường béo bở mỗi một ai nhảy vào đều phải lường trước được điều này
• Nó làm cho những đơn vị hoạt động truyền thống gặp nguy hiểm, nguy cơ phá sản
• Đội ngũ nhân lực còn hạn chế, vậy nên không thể phát huy tối đa 100% hiệu quả của công nghệ tài chính
• Thị trường vay vốn hỗn loạn, các rủi ro về lãi suất, thanh khoản, nợ xấu ngày càng tăng bởi điểm thuận lợi đến từ các công nghệ vay vốn Fintech.
• Cạnh tranh thị trường vay vốn tăng nhanh bất chấp pháp luật, pháp lý về lĩnh vực này vẫn chưa hoàn chỉnh nên đó là điểm bất lợi cho cả người vay lẫn đơn vị cho vay

Fintech Có Lừa Đảo Không?

Như đã nói, bất cứ lĩnh vực nào cũng mang đến lợi ích và bất cập nhất định, chứ không thể hoàn hảo. Fintech cũng vậy, nó có các dịch vụ tiện lợi cho khách hàng và tiềm ẩn một vài mối nguy cơ về lừa đảo tinh vi thời đại công nghệ số phát triển.

Các hình thức lừa đảo mà bạn cần nhận dạng của công ty Fintech:

• Mở các khóa học với học phí cao mà không có giá trị thật
• Cung cấp các công cụ robot kém chất lượng, nhằm lừa tiền khách hàng
• Kêu gọi mời thành viên mới để được nhận hoa hồng, không khác gì đa cấp
• Đề ra các dự án ma, lợi nhuận siêu to khổng lồ để dẫn dụ khách hàng nhẹ dạ

Nếu có những dấu hiệu này thì bạn tuyệt đối không giao dịch để tránh tổn thất do bị lừa đảo. Bởi vì chẳng có một công ty uy tín nào lại mời chào, kêu gọi, bịa đặt những lợi ích trên trời để khách hàng mờ mắt như vậy.

Tuy vấn đề lừa đảo hiện nay cũng khá phổ biến, nhưng cũng dễ nhận diện, nên bạn không phải lo. Hãy tham khảo những tổ chức uy tín để không gặp phải rắc rối.

Các Công Ty Fintech Tại Việt Nam Cập Nhật Mới 2022

Hiện nay, phần lớn các công ty ứng dụng Fintech tại Việt Nam đều có vốn đầu tư nước ngoài, theo thống kê năm 2019 Việt Nam có khoảng:

• 155 công ty hoạt động có ứng dụng lĩnh vực Fintech.
• 37 công ty hoạt động mảng thanh toán.
• 22 công ty hoạt động lĩnh vực BLockchain, Crypto & Remittance.
• Hơn 25 công ty lĩnh vực cho vay nhanh.

Công Ty Ứng Dụng Fintech Trong Lĩnh Vực Thanh Toán

• Công ty cổ phần giải pháp thanh toán Việt Nam – Vnpay
• Công ty cổ phần dịch vụ di động trực tuyến – Momo
• Công ty cổ phần dịch vụ trực tuyến Cộng đồng Việt – Payoo
• Công ty cổ phần Zion – Zalopay
• Công ty cổ phần và công nghệ dịch vụ Moca

Công Ty Ứng Dụng Fintech Trong Lĩnh Vực Vay Vốn

• Công ty Doctor Đồng
• Công ty Robocash
• Công ty Cashwagon
• Công ty Lenbox
• Công ty LendTop
• Công ty Vamo
• Công ty Tamo
• Công ty Tima
• Công ty Avay

Tổng Kết

Như vậy, các bạn đã hiểu Fintech là gì? Hiện nay, Fintech vẫn còn khá hấp dẫn với các nhà đầu tư trong nước và quốc tế. Để thị trường Fintech phát triển lành mạnh, Chính phủ cần sớm hoàn thiện hành lang pháp lý để thúc đẩy phát triển kinh tế số, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng.

Xem thêm:

Thị trường tiền tệ là gì? Chức năng và vai trò của thị trường tiền tệ

Chính sách tiền tệ là gì? Ý nghĩa và vai trò của chính sách tiền tệ

Chính sách tài khoá là gì? ý nghĩa và vai trò chi tiết

Ngoại hối là gì? Thị trường ngoại hối là gì?

Tài chính là gì? ý nghĩa của tài chính đối với doanh nghiệp

Bài viết được biên tập bởi: Vncash24h.com